Kodeks Etyczny i Deklaracja Odpowiedzialności – Camerapixo Press (IVJA) Niezależne Stowarzyszenie Dziennikarstwa Wizualnego
Etyka stanowi fundament naszej pracy. Każdy obraz, każda fotografia i każdy reportaż wpływa na to, jak odbiorcy postrzegają rzeczywistość. Jako Independent Visual Journalism Association – Camerapixo Press, wierzymy, że odpowiedzialność wobec prawdy i ludzi nie jest wyborem, lecz obowiązkiem.
Nasza misja wykracza poza samo dokumentowanie wydarzeń. Nosząc legitymację prasową Camerapixo Press (IVJA), każdy z nas przyjmuje zobowiązanie do działania z uczciwością, poszanowaniem faktów i godności ludzkiej. Uznajemy, że fotografia i reportaż to narzędzia, które mogą wzmacniać demokrację i chronić wolność słowa, ale użyte bez rozwagi mogą także wyrządzać krzywdę i wprowadzać w błąd.
Dlatego ustanawiamy ten Kodeks Etyczny jako wspólny punkt odniesienia. To przewodnik, który wskazuje nam kierunek w codziennej pracy – zarówno w chwilach jasności, jak i w sytuacjach, gdy pojawiają się dylematy etyczne. Wierzymy, że jasne zasady wzmacniają naszą wiarygodność i budują zaufanie społeczne, bez którego prawdziwe dziennikarstwo nie może istnieć.
Kodeks Etyczny IVJA nie jest dokumentem statycznym – to żywa deklaracja, którą każdy członek naszej społeczności składa wobec odbiorców i wobec samej prawdy. Przypomina nam, że bycie fotoreporterem i członkiem Camerapixo Press to nie tylko zawód, lecz także odpowiedzialność społeczna wymagająca odwagi, uczciwości i solidarności.
Zasady Etyczne w Skrócie
Kodeks Etyczny Camerapixo Press IVJA opiera się na ośmiu filarach, które definiują nasze wspólne standardy. Każda z tych zasad to nie tylko reguła postępowania, lecz świadomy wybór, który odróżnia odpowiedzialne dziennikarstwo wizualne od powierzchownego rejestrowania wydarzeń.
Przyjęcie tych zasad oznacza zobowiązanie do poszukiwania prawdy, poszanowania godności ludzkiej i troski o to, by fotografia i reportaż nigdy nie były narzędziem manipulacji. Zasady te przypominają nam, że dziennikarze wizualni nie działają w próżni – ich praca wpływa na życie ludzi, kształtuje opinię publiczną i zapisuje historię.
Osiem poniższych zasad stanowi kompas dla każdego posiadacza legitymacji prasowej. Reprezentują one nasze wspólne wartości i minimalny standard etyczny, który gwarantuje wiarygodność.
8 Zasad Etycznych
1. Prawda ponad wszystko
Prawda jest fundamentem dziennikarstwa wizualnego. Nasze obrazy i historie muszą odzwierciedlać rzeczywistość bez inscenizacji, pominięć czy zniekształceń. To zobowiązanie wymaga uczciwości nawet wtedy, gdy fakty są trudne, niewygodne lub niepopularne, ponieważ wiarygodność buduje się, pokazując świat takim, jakim jest – nie takim, jakim chcielibyśmy, by był.
2. Niezależność od nacisków
Dziennikarze muszą pozostawać wolni od wpływów politycznych, biznesowych i osobistych. Niezależność oznacza działanie z integralnością, podejmowanie decyzji redakcyjnych w oparciu o fakty i interes publiczny, a nie zewnętrzne oczekiwania. Obrona niezależności często wymaga odwagi, zwłaszcza gdy trzeba odrzucić zlecenie sprzeczne z zasadami etyki.
3. Szacunek dla godności ludzkiej
Każda osoba zasługuje na szacunek, gdy jest fotografowana. Musimy unikać wykorzystywania ludzkiego cierpienia dla sensacji i dbać, by nasza praca nie naruszała prywatności ani nie odczłowieczała bohaterów zdjęć. Szacunek oznacza również empatię – zwłaszcza przy relacjonowaniu tragedii czy wydarzeń wrażliwych.
4. Autentyczność obrazów
Edycja zdjęć może służyć wyłącznie technicznej korekcie – ekspozycji, ostrości, kontrastu – nigdy jednak nie może zmieniać znaczenia obrazu. Dodawanie, usuwanie czy manipulowanie elementami w sposób wprowadzający w błąd jest zakazane. Autentyczność odróżnia fotoreportaż od sztuki czy reklamy: naszym zadaniem jest dokumentować rzeczywistość, a nie ją wymyślać.
5. Przejrzystość i odpowiedzialność
Każde zdjęcie i każdy reportaż muszą jasno wskazywać autora, miejsce i czas powstania. Dziennikarz ponosi odpowiedzialność za swoją pracę – oznacza to gotowość do otwartego przyznania się do błędu i naprawienia go. Przejrzystość buduje zaufanie, a zaufanie jest fundamentem dziennikarstwa.
6. Ochrona źródeł i współpracowników
Za każdą historią stoją fixerzy, tłumacze i informatorzy, którzy często ryzykują więcej niż reporter. Ich bezpieczeństwo to nasza odpowiedzialność. Ochrona tożsamości, gdy jest to konieczne, jest obowiązkiem etycznym – bez zaufania i poczucia bezpieczeństwa dziennikarstwo nie może istnieć.
7. Solidarność dziennikarska
Dziennikarstwo wizualne to globalna wspólnota oparta na wzajemnym wsparciu. Solidarność oznacza obronę wolności prasy, sprzeciw wobec cenzury i solidarność z kolegami, którzy narażają się na niebezpieczeństwo lub represje. Wspierając się nawzajem, chronimy integralność zawodu.
8. Odpowiedzialność wobec odbiorcy
Nasza praca wpływa na to, jak ludzie rozumieją świat. Jesteśmy zobowiązani do rzetelności, kompletności i dokładności, by odbiorcy mogli ufać temu, co widzą. Odpowiedzialność wobec publiczności jest równie ważna jak odpowiedzialność wobec osób, które fotografujemy – dziennikarstwo bez zaufania traci sens.
